Bài ca Trường Nguyễn Văn Trỗi

Nhạc và lời: Hồng Tuyến

Thứ Tư, 21 tháng 10, 2009

NÓI THÊM VỀ BÀI THƠ "HNTMA" CỦA EGK9

Vừa qua , chúng ta đã được thưởng thức một bài thơ hay của tác giả EGK9 .Rõ ràng bài thơ đã để lại trong lòng người đọc một ấn tượng sâu lắng, đúng là một bức tranh được vẽ bằng thơ,chúng ta có thể nhận biết được người viết đã có một tình yêu sâu sâu đậm đến thế nào đối với Hà Nội .Trong tình yêu mọi rào cản đều bị phá bỏ, không một ước lệ nào có thể tồn tại, Ở đây không có ranh giới giữa các đại từ nhân xưng. Có ai đi gọi một miền đất bằng “Em” không?chắc không rồi, nhưng trong thi ca thì có đấy. tác giả đã gọi thành phố thân yêu như gọi tên một người tình trăm năm. Chả thế mà có bạn đã có ý kiến với EGK9 về cách dùng từ này,Nhưng càng đọc chúng ta lại càng hiểu người viết hơn,tất cả những cảm xúc của bạn có lẽ tất cả chúng ta đều đã trải qua và càng cảm phục bạn đã có những cảm nhận thật tinh tế mà mọi người đều cũng có lúc nhận ra nhưng không đủ ngôn từ để diễn đạt như tác giả.
Khen mãi không biết EGK9 có phổng mũi không nhưng đã khen thì cũng phải có ý kiến .Trước tiên là ở cái đầu đề, Hà Nội trong mắt ai nghe như có vẻ quen quen, hình như là tên một bộ phim hay đại loại như vậy , tôi đã nghe ở đâu đó không còn nhớ nữa, hơn nữa là cái tên đó chưa phản ánh được hết tâm tư của tác giả, có lẽ nên tìm một cái tên khác đi chăng ? tất nhiên là nếu cần thiết , chứ không thì cũng chẳng ảnh hưởng gì. Vì ý đó mà trong bản phổ nhạc tôi đã mạn phép EGK9 đổi tựa đề là “ Một thoáng… Hà Nội “, nhưng vì tôn trọng em tôi vẫn đề “Hà Nội trong mắt ai” ở phía dưới, về sau nếu có ai lăn tăn vì cái tên ta cũng dễ nói hơn!
Một điểm nữa là ở cái từ “vướng” . “ Một sớm Tây Hồ vướng làn sương mỏng…” . Từ vướng ở đây cho ta cảm giác vướng víu , khó chịu. Làn sương mỏng như một tấm khăn voan hờ hững vắt trên vai người thiếu phụ Tây Hồ, là một nét đẹp đã được thi nhân từ ngàn xưa ca ngợi, nếu em dùng từ vướng thì e tấm khăn voan đó thành ra một vật thừa, cũng vì vậy mà khi phổ nhạc ,tôi đã mạn phép em bỏ đi một dấu sắc
Phần cuối cùng xin tâm sự về cái đàn hương trong câu “ Ai đã từng say em qua một thoáng đàn hương” .Câu thơ thì hay rồi, miễn bàn nhưng khi đọc đến” đàn hương”thì hơi váng vất điều gì đó. Một chiều nào đó ta cảm nhận một mùi hương quyến rũ từ đầu ngõ theo gió bay về rồi tan dần trong ngõ sâu ( miễn là không phải ông hàng xóm béo ục mặc cái quần cháo lòng xách bếp than ra đốt cho hàng xóm chiêm ngửi mùi khói than tổ ong). vậy thì hay chứ? Hoá ra tôi áy náy khi nhớ ra cái đàn hương này,. Đàn hương là một loại gỗ có tinh dầu có xuất xứ từ ấn độ và Trung hoa, người ta dùng tinh dầu chiết xuất từ nó để chế biến nước hoa, Thì thơm chứ sao? Nhưng lại nghĩ ra có cái tay Mạc Ngôn nào đó có một tác phẩm khá nổi tiếng trên văn đàn “Anh nhớn láng giềng” . Đó là tácphẩm “Đàn hương hình”. Nội dung thì dài nhưng ấn tượng ở cái hình phạt mà người Á đông đã nghĩ ra để trừng phạt đồng loại, Người Trung Quốc ,mà cụ thể là Viên thế Khải có một hình phạt độc đáo, để tử hình một người dân vì tội dám giết một tên lính Đức đang làm nhục vợ mình, hắn dùng một chiếc cọc bằng gỗ đàn hương xuyên từ giữa hai chân lên đến cổ sao cho năm ngày sau mới được chết . kinh! Cái hình phạt ấy chính là “Đàn hương hình”. Kể cho vui vậy thôi ,trong câu thơ của EGK9 Tôi có vắt óc cả ngày cũng chẳng tìm ra được từ nào khả dĩ có thể thay thế được. thôi cứ để vậy cũng hay. Mấy lời rông dài với mọi người cho vui thôi nhé. Chẳng phải bình loạn cũng chẳng phải một bài phê bình, Nói ra để mọi người cảm nhận tốt hơn về tác phẩm cũng đồng thời phân bua với tác giả về những thay đổi tí tẹo trong bản phổ nhạc. Chúc anh chị em một ngày mới tốt lành.

14 nhận xét:

  1. Thi,văn của EGK9 độc đáo và rất hay ở khoản "tu từ", nó làm tăng giá trị của tác phẩm...
    -Từ " vướng" ở đây làm bác QT bị "vướng" vậy thì mình đổi thành "vương" có được không? Một làn sương mỏng vấn vương ( không bị ràng buộc chặt như "vướng", vừa tạo sự quấn quýt,liên hệ thoảng qua và có thể nhẹ nhàng bay bổng thoát ra. Hình ảnh ấy coi bộ còn mơ màng và lãng mạn hơn?
    - "Đàn hương"? Người trần mắt thịt như tôi cứ ngỡ là tiếng đàn có mùi thơm lan vào trong ngõ vắng. Dùng âm thanh để "chở" "hương" đi, thật thú vị.
    Ấy là mình cứ suy diễn và đoán mò như thế chả biết đúng sai.Chẳng trách cổ nhân có câu:"nói phét cũng năm bảy đường"!
    TM

    Trả lờiXóa
  2. @ TM : Đúng đấy, tôi đã mạn phép EGK9 bỏ đi một dấu sắc trong chữ "vướng" thành vương : Một sớm Tây Hồ vương làn sương mỏng, ngoài ra thì theo tôi hiểu mùi hương của gỗ đàn hương mới chính là điều t/g muốn nói tới, còn ngoài ra chỉ là liên tưởng của tôi mà thôi, khoe tý ,ra vẻ ta đây đã "nghiên cứu" cả văn học "thiên triều"!!!

    Trả lờiXóa
  3. @QT : Ông mà tán kiểu này thì đến tôi cũng chết chứ đừng nói là...

    Trả lờiXóa
  4. Xin lỗi các bác!
    Đọc xong bài của bác QT còn đang "vướng" mà chưa "vương". Đọc nhận xét của bác TM chỉ còn biết "khùng khục" trong cổ.

    Trả lờiXóa
  5. Cảm ơn bác về bài viết,không khác gì lời phân tích của thầy dậy văn .Bác cho mọi người hiểu thêm một số kiến thức mà em chưa từng biết.
    "Đi một ngày đàng học một sàng khôn" phải không ạ
    út

    Trả lờiXóa
  6. -Nghe hát thấy buồn buồn thế nào ấy, hay là tại giọng anh nó vậy?
    -Cái vụ sửa dấu, âm trộm nghĩ bài hát Tiến bước dưới quân kỳ sửa chữ quân thành quốc lấy làm quốc ca nghe có lý (đang hội chứng quốc ca), ca từ rất núi non xanh ngàn trùng xa. Hôm rồi nghe mọi người ca bài này thật hay, khí thế. Một dạo các cụ tính đổi q.ca mà khg kiếm được bài nào.

    Trả lờiXóa
  7. @bác Quang Trung : "Một nửa của thế giới" là fải "vướng víu" vào "nửa kia" tạo cảm hứng cho thi ca nhân loại và :
    " Con gái như là cành hoa,
    Vướng va, Vướng víu hương xa hương gần" mà.

    Trả lờiXóa
  8. Bái phục anh QT về hiểu nhiều, biết rộng ... trong văn chương. Có thể bật mí nguyên do cho bọn em được không? Có phải do nghề nghiệp?

    Trả lờiXóa
  9. Thái ơi!anh chỉ là phó thường dân thôi,hiểu nhiều biết rộng thì không dám nhưng có đọc "Đắc nhân tâm". chỉ vì quý bạn Trỗi mà tự nhiên bày đặt văn thơ rồi nhạc nhẽo , biết đâu lại còn giở hoạ ra nữa. điều gì làm cho bạn mình vui thì anh cố sức làm,anh nghĩ vậy,chỉ mong mọi người đừng chê nhiều quá là vui rồi.

    Trả lờiXóa
  10. @quang trung : Tôi đã nghe bài hát của bạn nhưng thấy nó làm sao đó . Đừng vội vàng vì một lời hứa , hãy tìm các giai điệu khác vì thật ra có những ban nhạc lừng danh hay nhạc sỹ nổi tiếng cũng chỉ có một bài để đời . Ca từ hay là một thuận lợi nhưng trước mắt bạn là cả đống công việc nếu bạn muốn ca khúc của bạn được nhiều người ưa thích . Ngày xưa các nhạc sỹ thường sản xuất theo kiểu mì ăn liền và cổ động là chính . Bây giờ dân trí cao hơn nên không thể đi theo vết đó . Có thể bạn giận tôi nhưng tôi muốn bạn có một ca khúc tuyệt hơn bây giờ để chúng tôi còn tự hào với chứ . Chắc bạn hiểu tôi muốn nói gì . Với tôi thì công việc hay chí hướng của mình thì luôn luôn là ưu tiên số một , mọi thứ không thể ngăn cản bước tiến của mình cho dù đó là bất cứ lý do nào . Vài dòng tâm sự cùng bạn , mong được sự cảm thông .
    K6LS

    Trả lờiXóa
  11. Hôm nay mới dám khẽ khàng khen nhạc QT giống... ca trù (UNESCO mới tôn vinh di sản VH phi vật thể cần bảo tồn gấp).
    Đàn gẩy tai "choa", các bọ đừng để bụng.

    Trả lờiXóa
  12. He he!được HT khen giống ca trù, một di sản của dân tộc thì "sướng" quá. khối anh chuyên nghiệp học ca trù mãi không được đấy, nhân tiện cám ơn phê bình của K6LS luôn , cơ mà để tôi kể cho các bạn nghe cái tổ hưu khu phố tôi ,có vài ba anh công chức với culi bị c/q thải giảm biên ,lại có vài anh đại tá, thượng tá về trước tuổi ,tuần 7 ngày có 14 cuộc họp, tổ đảng , chi bộ , ccb, mặt trận... đủ thứ. Họp thì không lo chủ trương ,chính sách, đối nội ,đối ngoại để ra nghị quyết ,đường lối dẫn dắt dân chúng mà chưa họp đã mỗi ông một nắm giấy,thơ đấy ạ!. bỗng nhiên thành Cao Bá Quát với Hồ Xuân Hương hết cả, đọc cho nhau nghe có lúc sướng quá vỗ đùi đen đét, thì đấy là niềm vui mà,tôi cũng nghĩ blog BT cũng chỉ sang hơn thế một tý mà đóng góp vào cho vui, có tham vọng thành ông sỹ này sỹ nọ gì đâu. bạn có bài thơ hay định giúp nâng giá trị lên nhưng vụng có khi lại làm mất giá trị đi, vậy xin rút kinh nghiệm nhé. lần sau sẽ phải cố gắng hơn.

    Trả lờiXóa
  13. Ác liệt thật ,sáng tác nhac không dễ,mà sáng tác hay lại càng khó. Cái lỗ tai bạn già bây chừ cũng sàng lọc qua thời gian nên chúng nghe đâu có dễ dãi, chưa giám nói là khó tính. Quả thật bài thơ quá hay,cần phải một bản phối nhạc xứng đáng như bạn K6ls mong.QT có thể trau chuốt lại,hoặc có thể làm mới lại cũng chẳng sao.Đừng buồn QT nhé, chúng bạn chỉ muốn bạn sáng tác ngày càng hay hơn thôi,có lẽ nó cũng là một lực để cho ta ngày một tiến.
    DS

    Trả lờiXóa
  14. @DS:Trong chỗ riêng tư ,tôi và BaChai đã nói chuyện về bài hát này,anh ấy có một nhận xét là tôi có sử dụng âm hưởng dân ca Huế, trong 80 triệu người chỉ vài chục ngàn có thể nhận ra âm hưởng ca trù, trong hơn 1ngàn người mà có 1 người nhận ra có nét ca trù trong một ca khúc thì đó là thành công, cám ơn DS đã động viên, HT tẩm ngẩm tầm ngầm thế mà cũng kinh.

    Trả lờiXóa

Đề nghị mọi người dùng tiếng Việt có dấu để nhận xét. Gõ telex tiếng Việt TẠI ĐÂY. Nhận xét xong xin không dùng Nặc danh mà nên điền danh tính vào Tên/URL (nếu ko dùng danh khoản). Xin chân thành cảm ơn!