Thăm Sứ quán ta ở Bắc Kinh

Một trong những tiêu chí của chuyến đi lần này là thăm lại Sứ quán VN. Chiều 20/12/07, sau khi từ Thập Tam Lăng về tới Di Hoà Viên, chúng tôi tách đoàn vì đã hẹn với Đại sứ Nguyễn Văn Luật. Anh rảnh buổi chiều, sau đó lại tiếp khách.

Chạy taxi từ Marriott tới Sứ quán không xa. Đến gần thì nhận ra khu giao tế Hữu Nghị rồi công viên Nhật Đàn. Trước cửa Sứ quán, chiến sĩ biên phòng yêu cầu trình pass (chắc anh ta nghĩ chúng tôi định "vượt biên"?) thì có nhân viên văn phòng ra đón. Chúng tôi vào luôn bên trong và được dẫn tới nhà riêng Đại sứ. Lần cuối đến đây năm 1969, gần 40 năm sau mới có dịp quay lại. Thành Công và Việt Trung, có thời gian được sống với cha tôi ở đây, đã xúc động thực sự khi nhìn lại cảnh, vật cũ. Vườn nho đã bị đốn sạch làm sân. Kia là cửa sổ mà Trung đã trèo ra trốn học. Trước cửa nhà, 2 cây hồng ròn đã rụng hết lá nhưng trĩu quả. Trời tối, đèn quanh vườn bật sáng. Vào trong phòng khách xưa như thấy còn hơi ấm của cha tôi. Lát sau, Đại sứ về. Chúng tôi chuyện trò rồi tặng anh cuốn sách về cha. Sau khi chụp kỉ niệm trước ngôi nhà cha tôi ở, anh mời chúng tôi lên phòng khách Sứ quán.

Anh ngạc nhiên là đêm trứơc chúng tôi đã có cuộc gặp mặt với các đồng chí Lương Phong, Văn Trang và Cao Đức Khả. Qua chuyện trò thấy có 2 thông tin đáng quan tâm:

1. Sau 50 năm, việc trao đổi đào tạo giữa 2 đảng được khôi phục. Đại sứ vừa từ Đại Lễ Đường tháp tùng đoàn do bà Tòng Thị Phóng dẫn đầu, trở về. Trong đoàn cán bộ cao cấp sang học Trừơng Đảng Bắc Kinh có 2 uỷ viên TW và 5 thứ trưởng. Có lẽ Đảng ta thấy được bài học “đổi mới” của TQ có ảnh hưởng lớn và gần với điều kiện VN?

2. Trao đổi về vụ biểu tình ở ta vừa rồi thì được biết năm 2004 đã có cuộc biểu tình của dân chúng Bắc Kinh trước cửa Sứ quán VN. Theo “luật bất thành văn” thì 2 bên đều có 2 cú đá phạt penalty, thậm chí đội bạn đá trước. Vậy là “hòa”(!). Chuyện lãnh thổ, lãnh hải không chỉ giữa ta và TQ, đầy phức tạp, luôn biến động. Hơn nữa cũng có những kích động hải ngoại làm giới trẻ có nhìn nhận và hành động bột phát. Kể cũng buồn!

Vì Sứ quán bận tiếp đoàn bà Phóng nên chúng tôi chủ động rút. Chúng tôi thăm cả phòng khánh tiết nơi tổ chức lễ truy điệu cho ông. Dạo vòng quanh Sứ quán, chụp mấy kiểu ảnh rồi ra thăm công viên Nhật Đàn.

Năm nay kỷ niệm lần thứ 100 ngày sinh của cha tôi nên chuyến viếng thăm nơi ông đã sống suốt 8 năm (1959-1967) để làm việc nước rất có ý nghĩa với chúng tôi!