VỀ ĐIỆN NGỌC (Tiếp theo)

Tại Điện Ngọc, chúng tôi lần lượt gặp bác Tám Trình, bác Năm Xuân, anh thương binh nặng tên Nữa, đại đôi trưởng đại đội 3 tiểu đoàn 1 mặt trận 4 Quảng Đà ...người nào cũng kể cho chúng tôi nghe câu chuyện về trận đánh bi hùng năm xưa, mỗi người ở cương vị và góc nhìn của mình đã giúp chúng tôi hình dung ra trận đánh ngày đó. Không chỉ kể mà ai cũng sẵn sàng bỏ việc nhà để giúp chúng tôi nếu cần.

Những người nông dân mặc áo lính ấy, thôi đánh giặc lại trở về làm ruộng, cũng chẳng còn nhiều nữa. Bác Tám Trình từng là xã đội trưởng cựu trào năm đó, kiên gan bám trụ với hàng chục trận đánh. Nay đã 74 tuổi nhưng vẫn cần cù lao động bên mảnh vườn nhà. Khi chúng tôi vào bác đang ngồi thái thuốc rê, bền bỉ đưa đi đưa lại con dao trên giá, những sợi thuốc đều tắp được ép đều trên tấm liếp chờ phơi nắng. Trong căn nhà tềnh toàng ấy là hai tấm bằng liệt sĩ, bác kể ngày đó anh em hy sinh nhiều lắm, cả người trong này lẫn anh em ngoài Bắc vô, rồi than :” Hy sinh nhiều lắm, có thể nói là cả một lớp người “.

Bác Năm Xuân từng là CTV xã đội thì khá hơn vì sau đó thoát ly lên huyện, rồi tỉnh nên khi về cũng xây được căn nhà khá đẹp so với những người trong xóm. Được cái xác nhà chứ bên cũng chẳng có gì đáng giá.

Nghèo lắm nhưng giàu nghĩa và nặng tình đồng đội, các ông lục tìm trong trí nhớ của mình kể cho chúng tôi nghe chi tiết trận đánh. Cả hai người du kích già đều khảng định trận đó ta không dứt điểm, anh em hy sinh nhiều và không ai được đưa ra, tất cả đều đã nằm lại trong căn cứ Mỹ. Từ các ông, chúng tôi tìm đến gia đình anh Nữa, một thương binh nặng chỉ còn có đôi tay, việc đi lại với anh thật khó khăn vậy mà mấy chục năm nay vẫn đi tìm đồng đội và đau đáu nỗi đau chưa đưa được anh em về. Anh kể với chúng tôi ngày ấy anh là biệt động quân 3 của Đà Nẵng, được tăng cường cho tiểu đoàn 1 làm nhiệm vụ trinh sát và đưa bộ đội về đánh cứ. Quân xuống hơn một tiểu đoàn mà quân lên chẳng còn bao nhiêu. Tiếng súng trong cứ điểm cứ thưa dần cho đến 10 giờ sáng hôm sau, tất cả họ đều nằm lại...

Trên đường gặp một CCB đi làm đồng về 

Dù hai chân chẳng còn, anh vẫn hăng hái dẫn chúng tôi tìm nhà anh Tróng đại đội trưởng đại đội 3. Nhìn anh lê người bằng hai chiếc ghế đẩu mà ái ngại, chúng tôi không nén được xúc động.

Tôi chạy xe theo anh trong cái nắng gay gắt xứ Quảng, anh Tróng vắng nhà, anh lại dẫn chúng tôi ra đồng tìm, đi cho đến khi hết đường xe chạy. Không thể lội ruộng cùng chúng tôi được anh mới đành ngồi lại chờ chúng tôi bên bờ ruộng.

Anh Tróng nghe chuyện, bỏ đàn vịt ngoài đồng về giúp chúng tôi. Bác nông dân xứ Quảng đã cung cấp thêm nhiều chi tiết quí giá về trận đánh và LS là chiến sĩ của mình. Khi biết chúng tôi sẽ về ăn cơm tại nhà anh Nữa, bác mới yên tâm quay về với đàn vịt. Trên đường đưa bác Tróng về với đàn vịt , tôi ghé cái quán nhỏ đầu làng mời bác chai bia, bác uống một hơi thật ngon lành. Nhìn người lính già năm xưa mà thương quá, đã ngoài 70 rồi vẫn phải đội nắng, lội ruộng kiếm sống. Người lính xưa nhiều chiến công và trên người đầy thương tích ấy thật hiền từ, chận chất vậy mà chẳng công thần, đòi hỏi, không như những người đóng góp chưa bao nhiêu mà đã hô hào hợm hĩnh .

Hai ngày ở Điện Ngọc, Điện Bàn qua nhà nào tôi cũng đều thấy những tấm bằng Tổ Quốc Ghi Công, nhiều nhà không chỉ một mà ba, bốn cái, mới thấy mảnh đất và con người nơi đây đã hy sinh nhiều lắm cho ngày chiến thắng của dân tộc hôm nay.

Cảm phục và biết ơn

Cùng ăn với gia đình bữa cơm rau