Đơn vị tôi được lệnh đi B gấp, không kịp bắn bài 2. Chiều tối xe đến chở chúng tôi một lèo về phía Nam, gần sáng đổ xuống một làng ở huyện Yên Mô tỉnh Ninh Binh. Cả lũ tân binh được chia về các đơn vị trực thuộc của sư đoàn, tôi và sáu anh em nữa được phân về đại đội 12,7ly nằm cách sư đoàn bộ không xa.
Đến đây mới biết mình được bổ xung cho đơn vị này để làm anh nuôi. Phải thôi, lính mới mà, đơn vị toàn lính cũ đã từng đánh trận, họ đang là học viên trường phòng không thì được lệnh ngưng học, nhận súng đi B. Đơn vị đang ăn dưỡng trước ngày lên đường, vẫn ăn theo bếp đại đội. Những ngày này chúng tôi có nhiệm vụ xuống giúp chị nuôi, những chiến sĩ nữ nuôi quân của trường PK đi theo học viên, đơn vị đi B thì họ quay lại trường và chúng tôi thay thế họ. Hàng ngày nhởn nhơ, mang tiếng là xuống giúp chị em nhưng toàn tán dóc, chọc ghẹo nhau là chính. Rồi lang thang trong làng chơi với đám trẻ con, chán thì về nhà ngủ, đánh cờ với mấy cụ, mới có một tuần đứa nào đứa nấy béo trắng ra.
Ba đứa lính mới chúng tôi cùng anh quản lý đại đội ở trong một nhà dân khá rộng nhưng neo người. Có hai ông bà già và cô con dâu tên Xoan, hình như cũng có thêm chị, anh gì nữa nhưng thoát ly cả, những ngày đóng quân ở đây chưa thấy ai về bao giờ. Hai cụ già rồi, ngày ngày loanh quanh ra vườn, vào sân vận động chân tay tý cho khỏe, chứ không phải làm gì. Mọi việc trong nhà, từ đồng áng, lợn, gà tất tật đã có Xoan. Ngoài đồng về đến nhà, thả cái cào cỏ cải tiến bên bờ giếng, múc mấy gầu nước rửa qua mặt mũi chân tay Xoan lại lao vào bếp, lo cơm nước cho hai cụ. Lại khói rạ bốc lên từ căn nhà bếp đặt ngang sân nhà. Xếp mâm cơm, Xoan bê vào tận buồng cho hai cụ. Từ ngày chúng tôi đến, cả nhà nhường toàn bộ ba gian giữa nhà cho anh em chúng tôi, người nhà ở hai buồng chái hai bên, hai cụ một bên, Xoan ở bên đối diện. Ăn uống cũng trong buồng, các cụ ăn xong, Xoan dọn xuống bếp rồi mới ăn một mình ở đó.Tôi để ý, có hôm chả kịp ăn gì, làm xong việc nhà lại tất tả ra đồng.
Xoan còn trẻ lắm, chạc tuổi chúng tôi mười chín hai mươi, thế mà đã làm dâu hơn hai năm. Chồng Xoan là bộ đội, Xoan lấy chồng cũng là do gia đình sắp đặt, ở với nhau được vài hôm anh lại đi vào chiến trường, hai năm nay không một lá thư, chẳng tin tức gì. Hai cụ chắc cũng vì thế mà sức khỏe ngày càng yếu. Mỗi lần ngồi với chúng tôi cả hai cụ chỉ nhắc tới anh, rồi thở dài.
Cũng có hôm rảnh rỗi, Xoan ngồi nơi hiên nhà tóc để xõa ra nằm trên đất. Cầm cái lược gỗ trên tay, mắt dõi theo đôi chim sâu nhỏ dắt nhau nhảy từ cành cây này sang cành cây khác. Xoan mơ màng ngơ ngác như đứa trẻ…Hoa xoan mới nhú, lại sắp một mùa hoa xoan nữa… Mấy lính trẻ Hà Nội chúng tôi ra khỏi nhà mồm mép như tép nhảy, trọc ghẹo chẳng tha cô gái nào trong xóm nhưng về đến nhà thì tuyệt nhiên khác. Những lúc thấy Xoan ngồi một mình chúng tôi chỉ im lặng nhìn từ xa.
Cả lũ chúng tôi đều thừa nhận Xoan rất đẹp, cái đẹp mặn mà khỏe khoắn của người lao động, nhưng lạ là đồng áng thế mà nước da cứ trắng hồng. Mỗi lần có việc ở giếng, gặp Xoan ngoài đồng về, tôi thường giúp Xoan kéo nước, dội cho Xoan rửa mặt. Tóc búi gọn, làn da nơi cổ trắng ngần, tóc mai bết nước dính vào má, vào gáy. Áo cánh nâu không cổ bó chặt lấy thân hình thon thả, chắc gọn, mùi hương đàn bà tỏa nồng làm tôi ngây ngất. Tôi cố kéo dài, làm thật chậm dội nhè nhẹ dòng nước mát lạnh lên đôi bàn tay căng hồng của Xoan. Tôi nghịch ngợm hất nhẹ mấy giọt nước lên lưng áo, Xoan cũng mặc, mắt vẫn cười…
Mấy ngày trước lúc lên đường, chúng tôi thổ lộ với nhau những gì về Xoan, nói chung ông nào cũng mê Xoan, tán ra tán vào thì có đứa bảo :” Kém thế, giỏi thì đêm vào phòng nàng mới đáng, ngồi mà tán suông làm đếch gì.” Cáu tiết tôi bảo “thách không ?”. Cả lũ đều thách và nếu tôi làm được cả lũ sẽ chịu tiền một bữa vịt luộc thoải mái cho cả bọn. Nhận lời nhưng tôi thực sự thấy sao sao ấy, tính định tháo lui nhưng lại sĩ. Tôi nói với anh quản lý cứ nghĩ anh can, ai ngờ anh còn bảo :” mày làm được tao mất thêm chai rượu” Hết đường phải liều thôi.
Trưa ấy, Xoan đang băm rau lợn, tôi lân la giúp Xoan soạn sẵn cho gọn những bó rau rồi tiếp cho Xoan băm. Mỗi lần đưa rau cho Xoan tay chúng tôi lại chạm vào nhau. Rồi tôi giữ chặt tay Xoan, Xoan để yên, tôi nói nhanh trong hơi thở :"tối anh vào đấy!”. Xoan im lặng, con dao trên tay loáng loáng, dồn dập, nghiêng ngả…
Cẩn thận hơn tôi còn xin anh quản lý một ít mỡ (để bảo quản súng) đợi lúc không có ai ở nhà, tôi bôi vào cái lỗ bản lề gỗ của cánh cửa để giảm tiếng kêu cót két mỗi lần đóng mở.
Đêm khuya yên ắng, hai ông đồng hương ngủ say tít trong tiếng ngáy đều đều. Từ phòng Xoan hắt ra tia sáng mờ mờ, tôi lay khẽ anh quản lý rồi lẻn khỏi giường. Thực tình lúc ấy tôi quên chuyện thách đố mấy con vịt mà chỉ lo có chuyện gì thì tai tiếng lắm, không dám nhìn hai cụ nữa và kỷ luật như chơi.
Sau tiếng ke..ẹt nhè nhẹ, tôi lẻn vào phòng, tim đập thình thình khó tả. Xoan xoay nghiêng người nhìn tôi im lặng, ánh đèn mờ không dấu nổi ánh mắt long lanh rực sáng chĩa thẳng vào tôi. Tôi mạnh dạn lại giường ngồi xuống nắm lấy bàn tay Xoan, Xoan lặng im, mắt nhắm lại, một lát trấn tĩnh lại tôi nói nhỏ :"ngủ đi! anh ra đây!” Chưa dứt lời, Xoan đã chồm dậy ôm chầm lấy tôi, đôi cánh tay chắc lẳn, mịn màng xiết chặt khiến tôi nghẹn thở. Môi hai đứa dính chặt nhau cho đến khi buộc phải tách ra để thở…Tôi lại thì thào :"anh phải ra thôi.” Vòng tay như xiết chặt hơn, toàn thân Xoan rung lên từng đợt, từng đợt như sóng, mặt úp vào bờ vai tôi, nấc nhẹ. Gỡ cánh tay mềm mại, tôi đứng dậy lùi dần ra cửa, bóng Xoan ngồi bất động…
Tôi nhẹ nhàng nằm xuống bên cạnh anh quản lý, anh hỏi nhưng tôi không trả lời. Anh bảo :” thôi ngủ đi.”.Cả vạt áo trái ướt lạnh, khiến tôi không tài nào chợp mắt được. Tôi ra hiên ngồi lặng trong đêm, đầu óc lung bung…
Thoáng có tiếng ke.ẹt nhẹ, tôi chẳng dám nhìn về hướng đó, vầng sáng tỏa tròn của ngọn đèn dầu chuyển xuống nhà ngang nơi bếp. Rồi tiếng ù ào, ù ào, bóng Xoan đổ nghiêng hắt ra sân, lay động theo nhịp của cối xay lúa. Người tôi run lên, nước mắt nhòa mặt…
Ù ào, ù ào... tiếng xay lúa trong đêm của vợ người lính như tiếng sóng biển gào thét dội về muốn xô đổ tất thảy…
Hôm sau, chúng tôi lên đường vào mặt trận, cả đạị đội tập trung ở sân kho hợp tác, cả xóm già trẻ kéo nhau ra tiễn bộ đội. Tôi nhìn khắp, tìm Xoan mãi cho đến lúc đoàn quân đi, không thấy Xoan.
TB:
Câu chuyện này là có thật, đó là những ngày tháng 8 năm 1972, đêm ấy tôi cũng đâu có ngủ, nằm trên giường cũng buồn và tự trách mình khích bác đùa dại. Tất cả chúng tôi đều mê và thương Xoan vì cô ấy là vợ lính, thế mới khổ. Hôm sau chẳng vịt viếc ,tiết cành gì nữa, cả lũ lặng lẽ sắp xếp quân tư trang để tối hành quân.Nhân vật (tôi) chính là Hiển bạn tôi, đẹp trai lắm, trước ngày đi lính anh ta học xiếc, ở bộ môn đu bay. Trong một lần tập bị rớt xuống lưới,lưới hất anh ta ra sàn bị gãy xương tay, gia đình cấm, thôi xiếc về đi bộ đội. Ngày đi B vẫn binh nhì vì tội đẹp trai quá, xin kể với anh em vào dịp khác.
K4 năm nay lại có một chuyến đi rừng, coi chương trình thật hấp dẫn lại nhớ cuối 2007 tôi có một chuyến đi gần như thế nhưng "bụi" hơn. Xe đò và chỉ đến những nơi nghèo ( Đi theo chương trình xóa đói giảm nghèo), hành trang là cái ba lô và cái máy ảnh. Tám ngày lang thang bản Bo, Cam Đường, Phong Thổ, cổng trời Xa Lông, Mường Chà...Về đến Điện Biên hết "xí quách" vội mua vé máy bay chuồn thẳng, hết chịu nổi. Nghe các bác K4 đi lại thấy ham nhưng kẹt việc nhà. Nhơ nhớ rừng, lấy mấy ảnh cũ post lên góp vui với các bác K4 nhưng lại không có "hộ khẩu" bên đó đành về Utroi chia sẻ một số hình ảnh về đồng bào dân tộc.
